برگردان: آرش ابرازی بخشایش
نویسنده: Po Chi Tam
پروژهی نمایشی برای معلمان وکودکان به منظور بازسازی تابآوری بعد از دوران همهگیری ویروس در هنگکنگ
این پروژه واکنشی به همهگیری ویروسکرونا است. این پروژه، «خوشحالی شروعی دوباره، گرد هم آمدن و تاب آوری»، نامگذاری شده و هدف آن کمک به بازگشت معلمان وکودکان به مدرسه پس از کمتر شدن این بیماری همهگیر است. یک کارگاه آزمایشی به منظورکشف و ارزیابی رویکرد پروژه و شناسایی نیازهای معلمان در دورهی بیماری اجرا شدهاست.مشاهدات اولیه نشانمیدهدکه استفاده از بازی ، نمایش و هنرهای تلفیقی میتواند تابآوری معلمان را در شرایط بحرانی افزایش دهد. روش کارگاه علاوه بر اینکه به آنها پشتیبانی آموزشی به موقع ، عملی و چند جانبه میبخشد ، موجب ارتقا سلامتی فردی آنها نیز میشود. این نتایج نیاز به پیشرفت و بررسی بیشتر پروژه را به عنوان ابزاری برای آموزش در شرایط سخت و غیرعادی تضمین میکند.
کلمات کلیدی:
آموزش هنرهای تلفیقی
آموزش پساکرونا
تابآوری معلمان
هنگ کنگ ، الگویی از "زندگی به صورت هنجار" در مبارزه با کرونا؟
هنگکنگ از اواسط ژانویه 2019 از حملهی ویروسکرونا رنج میبرد.با توجه به تجربیات دلخراش ویروس سارس در سال 2003 ، مردم هنگکنگ از ابتدای شیوع ، سطح هوشیاری و آگاهی بالایی از بهداشت شخصی را برای جلوگیری از گسترش کرونا در جامعه به نمایش گذاشتند. تجربیات هنگکنگ در زمینهی مقابله با مراحل ابتدایی همهگیری ، با توجه به اینکه قطب حمل و نقل بینالمللی و همجواری با سرزمین اصلی چین است ، موجبات شناسایی در سطح جهانی شدهاست(مارلو ، 2020 ؛ پرنل ، 2020). در زمان نگارش این مقاله ، این شهر هنوز یکی از معدود مکانهای جهان است که قرنطینهی همگانی در آن اعمال نشدهاست. اگرچه مدارس در اوج همهگیری تعطیل بودند و کلاسهای کودکان بین 2 تا 5 سال از اواخر ژانویه بهحالت تعلیق درآمدهاست، زندگی مردم و فعالیتهای اقتصادی تا حدود زیادی به حالت عادی خود برقراربود. درپاسخ به اصل "تعلیق کلاسها بدون تعلیق یادگیری" که توسط دولت حمایت میشود (یونگ ، 2020) ، فناوریهایی مانند زوم و سایر سیستم عاملهای گردهمایی دیجیتال به سرعت یکسانسازی شدند. برای اطمینان از تداوم آموزش و یادگیری منظم درطی این همهگیری، این فناوریها، تبدیل به بخشی از "هنجارهای تازه" شدهاند. همانطور که (2020 )Asonye به ما یادآوری میکند، اگرچه مبحث "هنجارهای تازه" ممکن است وضعیت غیرعادی پیرامون ما را بپوشاند و عادی جلوه دهد. با توجه به اینکه ویروسکرونا بدون توجه به بازگشایی مدارس در ترم جدید چه به صورت آنلاین و چه حضوری، همچنان یک تهدید جدی به شمار میرود. من نگران این هستم که معلمان هنگکنگ در بهکارگیری از تکنولوژی به عنوان یک راهحل، زیادهروی کرده باشند، طوریکه هزینهی این استفادهی بیشازحد، عدم توجه و رسیدگی به نیازهای اجتماعی، عاطفی و سایر نیازهای نو ظهور و مسلم دانشآموزان در زمان «ناهنجاری» باشد. بنابراین ، برای مدارس و مربیان در هنگکنگ مهم است که تجارب بهدستآمده درکشورهای دیگر پیرامون همزیستی و تابآوری را بررسیکنند تا به شکلگیری یک مدل بومیشدهی بلند مدتتر کمک کنند.
یک مدل آموزشی برای رسیدگی به موارد ناهنجار در شرایط همهگیری
سایت) Te Rito Toi.) ، که توسط پیتر اوکانر و همکارانش در نیوزیلند ساخته شده و اداره میشود، بهعنوان یک نمونه مرجع استفاده از آموزش هنرمحور برای حمایت از معلمان درکمک به دانشآموزان برای بازگشت به مدارس پس از وقایع دلخراش یا تغییردهندهی زندگی میباشد. برای ما الهامبخش است که در مورد آموزش در مواقع بحران و آموزشکودکانیکه در معرضخطر هستند فکرکنیم. (T.R.T) معتقد است که آموزش هنر میتواند فضایی خلاقانه ، ایمن و سرگرمکننده برای دانشآموزان فراهم کند تا تجربیات و مسائلی را که از آنها احساس ناراحتی میکنند, به اشتراک بگذارند ،کاوش کنند و درک کنند. این تاکید بر قدرت تغییردهندگی هنرها نه تنها در کمک به دانشآموزان در بیان صریح و بازگویی این احساسات و تجربیات از طریق روشهای خاصخود است، بلکه در پیدا کردن فرصتهای جدید برای دانشآموزان درکنارآمدن با این مشکلاتواحساسات نیزکمک میکند.اگر فرض شود هیچ نظم پایداری به صورت طبیعی وجود ندارد، (T.R.T) آموزشی برای سختیها و مشکلات است که قبول دارد که جهان پر از عدم قطعیت است ولی امکانهای مختلفی نیز وجود دارد. هدف این پروژه، افزایش توانایی دانشآموزان و معلمان در درک ، مدیریت و یافتن راهی برای حل و فصل با آنچه که آنها ناهنجار میپندارند، است.
)با الهام از پروژهی (T.R.T ، در این دوران همهگیری ، من به عنوان یکی از رهبران پروژه با 11 هنرمند فعال در زمینهی آموزش نمایش، که اعضای یک طرح مشارکت نمایشی برای کودکان پیشدبستانی هستند، کار میکردم و پروژهای را بهنام «خوشحالی شروعی دوباره، گرد هم آمدن و تابآوری » آغاز کردم: تدریس تخصصی نمایش برای حمایت از بازگشت معلمان و کودکان به مدرسه پس از شیوع همهگیری. در فرایند توسعهی پروژهی هنگکنگ، مأموریت، ایدهها و استراتژیهای حمایتکننده از پروژهی(T.R.T)) ، به شدت مورد بررسی و مشورت واقع شد. این پروژه به جای جستجوی رویکردی به مثابه "یک-نسخه-برای-همه" برای تحصیل در شرایط بحرانی، سعی در کشف و گسترش رویکردی با آزمون و خطا میباشد. در این بخش، من ویژگیهای بومی پروژهی هنگکنگ را در رسیدگی به شکافهای تابآوری در زمینهی آموزشی هنگکنگ طی مدت بحران همهگیری ویروسکرونا برجستهخواهمکرد.الویتهای اینپروژه حمایت از معلمان پیشدبستانی و کودکان 2تا6 سال بود. منابع تدریس بیشتر روی بازیهای نمایشی و اجراها حساب بازکردهاست. راهبرد حمایتی این پروژه ایجاد یک فضای مجازی برای منابع تدریس است. این منابع شامل: طرح درس، ویدیوهای آموزشی، اطلاعاتی دربارهی ویروس کرونا، مشکلات مربوط به تدریس و یادگیری ناشی از همهگیری ویروس، و همچنین بازخورد مدیران مدرسه، معلمان و هنرمندانی که در پروژه درگیر هستند میباشد. برای بیانکردن جنبهها و موضوعات کلیدی، آنها را بر اساس اهداف مشخصی به چهار موضوع دستهبندی کردند تا بتوانند در طی مدت بحران همهگیری، در معلمان و دانشآموزان، تابآوری ایجاد کنند.
1. موضوع اول: من میتوانم با این همهگیری مبارزه کنم.
پیشگیری گسترده هدف اصلی در این گروه است تا متناسب با ظرفیت هر کودک، دانش، مهارت و نگرش آنها برایکنارآمدن با این ویروس ارتقا یابد. برای اینکار، مجموعهی خوبی از بازیهای تطبیق دادهشده تئاتر و فعالیتهای مربوط به نقشآفرینی فراهمگردیده تا بوسیلهی آن بهکودکان دربارهی ویروس،روش مناسب استفاده از ماسک، وسایل پیشگیری از اپیدمی و استفادهی صحیح از آنها ,شستن دستها و فاصلهگذاری اجتماعی را آموزش داد.
2. موضوع دوم: از همهگیری کرونا ویروس چه چیزی آموخته ایم؟
هدف این بخش، کمک به کودکان برای کشف ، تأمل و بحث در مورد طیف وسیعی از مسائل اجتماعی در طی همهگیری میباشد. مسائلی از قبیل: یادگیری در مورد افرادی که به شهروندان برای مبارزه با کووید-19 کمک میکنند، حفاظت از محیط زیست در شرایط پاندمی،وکمک متقابل در جامعه در زمان بحران. پیشنهادهایی برای معلمان ارائه شدهاست تا بهوسیلهی آن بتوانند کودکان را در راستای شناسایی راهحلها کمککنند، عملگرا شوند و جامعه و جهان آیندهای بهتر را بسازند.
3. موضوع سوم: روزهای بدون مدرسه
در این موضوع، معلمان با درگیرکردن بچهها برای بیان و تامل پیرامون احساسات مثبت و منفی خود، و تجربیات روزمرهشان در دوران تعلیق مدرسه، به منابعی برای شکلدادن نگرش و تفکر مثبت کودکان دست پیدا میکنند. اصول راهنمایی و نکات آموزشی در اختیار معلمان قرار میگیرد تا کودکان را درگیر به گفتگو در مورد "شادترین روز من" ، "خستهکنندهترین روز من" ، "تنهایی چیست" کنند، تا به این وسیله به آنها در بیان کردن و توجه به انزوا و کسالت کمک کنند.
4. موضوع چهارم: چگونه میتوانیم نقاط قوت و تابآوری خود را برای رویارویی با چالشهای آینده بسازیم؟
موضوع آخر، تأکید زیادی بر استفاده از کتابهای مصور برای شکل دادن مهارتها و ظرفیتهای عمومی کودکان برای کنارآمدن با چالشها ، تغییرات و مشکلات مختلف زندگی دارد. معلمان در اینجا میتوانند برای ایجاد یک رویکرد یکپارچه با استفاده از داستانها ،کتابهای تصویری ،نمایش فرایندمحور و سایر اشکال هنری برای حمایت از ابراز عاطفی کودکان ، بهبود کمک متقابل و ترویج زندگی شاد و روابط با خانواده خود ، کمک بگیرند. این پروژه تلاشی بیسابقه برای جلب حمایت از مربیان مهدکودک برای بیان چالشهای ناشی از ویروسکرونا و شرایط همهگیری است. این پروژه همچنان توسط فرایند دانشگاهی و آکادمیک، به منظور اطمینان از مشارکت اعضای گروه و پوشش خبری خوب، در حال گسترش است. در بخش زیر ، برخی مشاهدات اولیه خود را راجع به تدریس آزمایشی یک نمایش فرایندمحور به اسم فردریک ارائه میدهم.
مدرس هنر نمایش به عنوان یک «همه فن حریف»
تمامی مدرسان هنر این پروژه، سابقهی حرفهای یکسانی درتدریس نمایش تئاتر کاربردی دارند. برخی از آنها در زمینهی هنرهای درمانی بیاتگر و آموزش به کودکان کمسن به خوبی آموزش دیدهاند. بنابراین، این پروژه از شیوهی نمایشی، یادگیری و یاروانشناختی خاص استفاده نمیکند و بهدنبال اقتباس مستقیم از یک شیوهی خاص در حمایت از معلمان نیست. درعوض، این مدرسان هنر مانند یک فرد همه فنحریف، سعی میکنند با استفاده از منابع مختلفی که در دسترس دارند و بسته به نیازها و تجارب و دانش عملیشان، مدلی بسازند که بتوانند آن را در زمینهای خاص یا برای اهدافی مشخص بهکار برند. به طورخلاصه ، نمایش و سایر شیوهها و دیدگاههای آموزشی برای مورد خطاب قراردادن طیف گستردهای از کاربران پروژه، با یکدیگر ترکیب میشوند . به عنوان مثال ، برنامههای آموزشیای وجود دارد که با استفاده از مفاهیم فلسفهی شرقی مانند"زندگی درلحظه" و ذهن آگاهی توسط تیک نات هان(2015)، تمرینات ذهن آگاهی را با تکنیک قصهگویی و نمایش فرآیندمحور ترکیب میکند. این مفاهیم، بر روی بازیهای خلاقانه و نقشآفرینی انطباق داده میشوند تا کودکان را به کارهای آگاهانه مانند گوشدادن، راه رفتن ، غذا خوردن و غیره هدایت کنند.
برای به تصویر کشیدن این رویکرد یکپارچه در قسمت عملی کارگاه نمایشی، یک نمایش فرایندمحور به نام "و سپس بهار میشود" از کتابی مصور به همین نام از جولی فوگلیانو استفادهشدهاست. پسرکوچکی که از باغبانی لذت میبرد در تنهایی خود منتظر رشد دانههایش است که در زیر زمین کاشتهاست.
این داستان به ظاهر بدون فراز و نشیب، که دارای چندین ویژگی از جمله ثابت قدم بودن، تنهایی و انتظار است، تشبیهی مناسب برای اعتبار بخشیدن به افرادی است که از نظر احساسی، بالا و پایینهایی در تنهایی بیپایان خود دردوران پاندمی تجربه میکنند. نمایش فرایندمحور برای این طراحی شدهاست تا در مدت بسته بودن مدارس، به بچهها یادآوری کند که داستان را با تجربیات روزمرهی خود مرتبط سازند.
یکی از نکات محوری آن این است که بچهها چگونه روزهای انتظار را با احساسات پیچیدهی خستگی، اضطراب و ناامیدی میگذرانند. فعالیتهای آگاهانه به منظور گسترش دادن قدرت تخیل کودکان معرفی میشود تا آنها بتوانند هر آنچه که در هر لحظه از زمان حال اتفاق میافتد را حس کنند. به عنوان مثال فعالیت شمارش تعداد لوبیاها و رفتار دانه، باعث تجربهکردن فرایند جوانهزنی میشود. برای مورد دوم ، تخیل هدایتشده به کارگرفته میشود تا کودکان درگیر تمرین تنفسکردن بشوند، تا خودرا به عنوان دانهای در زیرزمین تصور کنند که بدون توجه به چیزی، آب را جذبکرده و به رشد ادامه میدهد، و این کار ادامه دارد تا جایی که احساس کنند پوست سخت دانه کمکم نرم میشود، شکاف برمیدارد و در نهایت، دانه سر از خاک برمیآورد. این فقط یک مثال است که نشان میدهد چگونه مدرسان «همه فنحریف» هنر برای تأمین نیازهای فوری کودکان و اهداف پروژه، نمایش را بهکارمیگیرند.
کارگاههای آزمایشی و دیدگاه معلمان شرکتکننده: هر کس یک فردریک است.
به منظور جمعآوری دیدگاههای معلمان درمورد منابع و تجارب استفاده از پروژهی ذکر شده ، ۳۴ معلم به یک کارگاه آموزشی نمایش فرایندمحور دعوت شدند که از یک کتاب تصویریِ دیگر، به نام فردریک درست شدهبود.(لیونی،۱۹۶۷). این کارگاه با بیان مشخصههای یکپارچهسازی نمایش با بازیها،آهنگها، اشعار و هنرهای تجسمی، سعی میکند ویژگیها و عناصر مهم پروژهی را نمایش میدهد. داستان اصلی فردریک در مورد خانوادهای از موشها است که به شدت مشغول جمعآوری غذا و ذخیرهسازی برای زمستان هستند، به جز موشِ فردریک، که بهجای این کارها، پرتوهای خورشید، رنگها و کلمات را جمع میکند. وقتی زمستان فرا میرسد و برف سنگین میبارد، غذای موشها تمام میشود و همه غمگین میشوند. فردریک برای آنها پرتوهای خورشید، رنگها و شعرها را میفرستد تا قلب آنها را گرم کند و نگرانیهایشان را کاهش دهد. این نمایش به این منظور طراحی شدهاست تا کودکان، تجربیات و احساسات زندگی خود و بحرانهای اجتماعی را کاوش کنند و اهمیت هنر در سلامتی و رفاه خود را قدر بدانند. این داستان اینگونه تنظیمشده که درمیان گسترش یک ویروس مرگبار ناشناخته در دنیای انسانها اتفاق میافتد و بحرانهای فصلی ایجادشده برای موشها در نهایت توسط یک قرنطینه در مناطق اطراف انبار غله کنترل میشود. مجموعهای از بازیهای تئاتری به نام های "مالک سمساری"، دوی با مانع" و دیگر بازیها طراحی شدهبود تا شرکتکنندگان در نقش موشها برای جمعآوری، حمل و ذخیرهی موادغذایی، آب و لباس و وسایل پیشگیری از بیماریهای همهگیر برای زمستان قرار بگیرند و درگیر شوند. مشارکتکنندگان مشغول تجربهکردن چگونگی گذراندن زندگی موشها در طول روزهای سرد زمستان بودند، و اینکه چطور جادوی هنر برای آنها امید، تخیل و تفکر مثبت برای رویارویی با همهی مشکلات به ارمغان آوردهبود. مشخصا، صحنههای بیشتری درگیرکننده هستند، به عنوان مثال در سختترین لحظهی داستان، فردریک به موشهای دیگر گفت: چشمهایتان را ببندید حالا من پرتوهای خورشید را برایتان میفرستم. آیا احساس میکنید که این پرتوهای طلایی چگونه میدرخشند؟ و درحالیکه فردریک از خورشید صحبت میکرد، چهار موش کوچک احساس گرما میکردند. آیا این صدای فردریک بود که آنها را گرم میکرد؟ آیا این جادو بود؟(لیونی،۱۹۶۷،۲۲) بدیهی است که انتخاب این داستان و مضمون استفاده از هنر برای گرم کردن قلب مردم و التیام روح آنها با منطق و اهداف پروژه مطابقت دارد. قسمت دوم نمایش به برجستهسازی تاثیر هنرها توسط فعالیتهای هنرهای یکپارچه، مانند خواندن آهنگ ،شعر و نقاشی میپردازد که هدف آن تغییر رنگ، حالات، ریتمها و احساسات از تاریکی تا روشنی، سرد تا گرم،سریع تا آهسته و اضطراب تا تسکین است. در پایان، مدرس هنر از شرکتکنندگان دعوتکرد تا نمایش را با تجربیات و احساسات شخصی و شغلی آنها در طی این بیماری همهگیر ارتباط دهند. از معلمان سوالاتی از این قبیل پرسیده شد که "جادو"چیست و چگونه ممکن است اتفاق بیفتد؟
کارگاه آموزشی در مورد فردریک نشان میدهدکه چگونه این پروژه میتواند تغییرات ایجاد کند. شرکتکنندگان اظهار داشتند از به موقع بودن و پشتیبانی اختصاصی آموزشی که نیازهای آنها را در آمادهسازی تدریس برای بازگشایی مدرسه برطرف میکند، واقعا قدردانی میکنند. همچنین این کارگاه منجر به بالابردن سطح آگاهی معلمان شد تا در مورد ریسک از سرگیری تدریس عادی و منظم ولی بدون توجه به نیازهای عاطفی و اخلاقی بوجود آمده در زمان همهگیری آگاهی پیداکنند. این کارگاه موفق شد معلمان را از قدرت بازی، نمایش و فرآیندآموزشی غنی شده با هنر در پرداختن به موضوعات اصلی متقاعد کند. معلمان ابراز تمایل شفافی برای استفاده از این کار در کلاس خود کردند.
تیم حاضر در این پروژه همچنین نگران سلامتی معلمانی است که علاوه بر ابراز نگرانی از ویروس کرونا، برای جبران وقفههای یادگیری، با باراضافی آموزشی، روبهرو هستند. سطح استرس ناشی از خواستههای جدید آموزشمجازی برای معلمان، بی سابقه و طاقتفرسا است. جالب است بدانید که آنها علاوه بر پشتیبانی آموزشی برای معلمان، این کارگاه آموزشی را در تقویت احساس آرامش، شادی و امیدشان در مواجهه با چالشها، کمککننده و التیامبخش میدانستند. شخصیت داستان، فردریک، اهمیت آرامش، خوشبینی، قدرشناسی و برازندگی را در مواقع بحرانی به آنها یادآوری میکرد. این پاسخهای مثبت، اعتقاد تیم این پروژه ،که تابآوری معلمان منبع اصلی الگوی تابآوری کودکان میباشند، را تایید میکند (گو و دی،۲۰۰۷). و این موضوع یک رویکرد جامع به دنبال دارد و آن این است که پشتیبانی حرفهای و روانشناختی و استراتژیهای چندجانبه مانند منابع آنلاین،کارگاههای آموزشی و همکاریهای آموزشی در محل را با هم ترکیب میکند. نمایش فرآیندمحور فردریک نقطهی شروع مفیدی برای همهی ماست.
مسیر پیش رو
اُ کانر (vukovic,2020) میگوید: "نرمال بودن به هر معنی که باشد، چه کسی میداند که جهان بعد از این ویروس چطور به شرایط عادی برمیگردد؟ من که هیچ نظری ندارم." نه اُ کانر و نه اعضای تیم این پروژه اعتقاد به بازگشت به شرایط نرمال قبلی را ندارند. چرا که شرایط نرمال هیچوقت به مانند شرایط عادی قبل همهگیری نخواهدبود. با این وجود ، ما نیاز به آموزش داریم تا بتوانیم ناهنجاریها را بیان کنیم و کاوش کنیم دربارهی اینکه شرایط طبیعی جدید ممکن است چگونه باشد. همانطور که در نمایش فرایندمحور فردریک نشان دادهشدهاست ، آموزش هنر میتواند نقش مهمی در پرورش انسان و روابط انسانی داشتهباشد و با استفاده از بازی، خلاقیت و تخیل به بیان شرایط غیرعادی و ناهنجاریها بپردازد. با انجام اینکار، ما میتوانیم با کمک یکدیگر محیطی برای ایجاد تابآوری و توسعهی شرایط هنجارهای تازه پیداکنیم. این پروژه هنوز در حال توسعه است. برای نیازسنجی و تجزیه و تحلیل اثربخشی، نیاز است که یک رویکرد منظم را با یک شبکهی گستردهتر از افراد حاضر در پروژه از جمله کودکان و کارکنان مدرسه ادغام کرد. این پروژه تلاشی بی سابقه در بین مربیان کودک و هنرمندان نمایش در هنگکنگ میباشدکه بهوسیلهی آن در بازسازی تابآوری در شرایط بحرانی همکاریکنند. پروژهی حاضر استعدادهای پنهان وسیعی برای این منطقه دارد و میتواند فراتر از پرداختن به بحران بهداشت عمومی ناشی از ویروسکرونا باشد.
سپاسگزاری
از یکی از رهبران پروژه، Chow Chiu-lun Mike، و دیگر اعضای تیم تئاتر رپرتواری هنگکنگ بابت نقطه نظارت ارزشمند و کارهای خلاقانه در توسعه پروژه تشکر ویژه دارم.
درباره نویسنده
Po Chi، استادیار گروه آموزش پیشدبستانی از دانشگاه آموزش هنگکنگ میباشد که متخصص در زمینهی آموزش نمایش و آموزش زبان درسنین پایین است. پروژههای تحقیقاتی اخیری که وی انجام دادهاست شامل فرهنگ بازیهای کودکان، ادغام آموزش نمایش در برنامهی آموزشی پیشدبستانی و تجارب زیباییشناختی کودکان میباشد. او همچنین یکی از سردبیران نشریه The Journal of Drama and Theatre Education in Asia می باشد.
منابع و ماخذ
Asonye, Chime. 2020. “There’s Nothing New About the ‘New Normal’: Here’s Why.” World Economic Forum. June 5. https://www.weforum.org/agenda/2020/06/theres-nothing-new-about-this-new-normal-heres-why/
Fogliano, Julie, and Stead, Erin E. 2012. And Then It’s Spring. New York: Roaring Brook Press.
Gu, Qing, & Day, Christopher. 2007. “Teachers Resilience: A Necessary Condition for Effectiveness.” Teaching and Teacher Education 23: 1302-1316.
Lévi-Strauss, Claude 1966. The Savage Mind. Chicago: The University of Chicago Press.
Lionni, Leo. 1967. Frederick. New York: Scholastic.
Marlow, Iain. 2020. “Hong Kong Shutdown a Lesson to the World in Halting Virus.” Bloomberg. March 16. https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-03-16/hong-kong-shutdown-is-a-lesson-to-the-world-in-halting-the-virus
Purnell, Newley. 2020. “How Hong Kong, Singapore Kept Virus Death Rates Low.” The Wall Street Journal. May 26. https://www.wsj.com/articles/coronavirus-doesnt-have-to-be-so-deadly-just-look-at-hong-kong-and-singapore-11590491418.
Te Rito Toi. n.d.. “Te Rito Toi”. https://www.teritotoi.org/
Thich Nhat Hanh. 2015. How to Relax? Berkeley: Parallax Press.
Vukovic, Rebecca. 2020. “An Arts-Based Approach to Student Resilience.” Teacher Magazine. March 23. https://www.teachermagazine.com.au/articles/an-arts-based-approach-to-student-resilience.
Yeung, Kevin. 2020. “Suspending Classes without Suspending Learning.” Education Bureau. February 12. https://www.edb.gov.hk/en/about-edb/press/insiderperspective/insiderperspective20200212.html.