بازخورد کارگاه شورایی آمل

نویسنده: الهه دبیریان

*تئاتری که تماشاگران آن را بازی میکنند.*
درزندگی همه ما آدم ها همه روزه دقایقی پیش می آید که دلمان میخواهد زمان به عقب برگرددودوباره بسیاری ازموقعیت ها،برای ما تکرار شودتا حرف هایی که در آن زمان باید میگفتیم ونگفتیم،بگوییم وکارهایی که میبایست انجام میدادیم وندادیم بار دیگربه نحو احسن ودلخواه انجام دهیم.ازارتباطات خانوادگی و دوستانه گرفته تا یک خرید کوچک،روابط کاری وحتی مسائل اجتماعی وشهروندی و هر مسئله ای که برای ما در زندگی گره ای ایجاد میکند.
دلمان میخواهد فرصتی ایجاد شودتا میتوانستیم تک تک سکانس های زندگیمان را تمرین کنیم وفرصت اجرای آزمایشی صحنه های زندگی خودرا داشتیم و بعد صحنه نهایی وواقعی را عالی و آنطور که شایسته ما ودرخورارزش وجودی ماست بازی میکردیم.
این موضوع خیلی تامل برانگیز است.تجربه نشان داده است اگر قرارباشدتغییر کنیم وفرصتی برای خود ایجاد نماییم، باید این را با هنر شروع کنیم با تمام شهروندان و اقشارودرجایی که دیگر هنر خرید و فروش نشودوباید دست اهلش یعنی خود مردم بیافتدومردم باید یادبگیرند تا چالش ها و نگرانی های فردی و مشترکشان حل کنند اما کجا؟
ما انسانیم ودرحال زندگی هستیم وچون زندگی میکنیم مسئله داریم. دنیای بدون مسئله بی معناست. دیگر با نصیحت و ارشادو روش های کلیشه ای نمیتوان مسائل را حل کرد.جهان مدرن دیگر اینها را برنمیتابد.اما چگونه فرصت تمرین زندگی را در اختیارخود ودیگران قرار دهیم؟شما چه راهکاری به ذهنتان میرسد؟
همه مامیدانیم چون هنرو ادوات آن، بسیار نرم و ملموس در این زمینه وارد عمل میشود،نسبت به روش های مستقیم ارشادی بسیار موثرتر است.وهنر تئاتر به ظاهرصامت اما گویااز هنرهای دیگر در این زمینه امتحان خود را پس داده است.در تاتر مرسوم کسی حق ندارد وارد صحنه شودویک دیوار سیمانی بین تماشگر وبازیگران وجود داردوواگر کسی بخواهد تغییری در صحنه تئاتر مجبوراست سالن را ترک کند...
دیروز پیش فرصتی فراهم شد تا با گروهی ازدوستان در یک جلسه تئاتر شورایی شرکت کنیم. در ابتدابرای من این کلمه بسیار گنگ و مبهم بود.
"تاتر شورایی"؟!
اندکی از شروع تئاتر نگذشته بود جریانی خارق العاده و راهگشا در مقابل خود میدیدم.یک زبان ارتباطی جدید که به تک تک تماشگران این امکان را میداد تا واقعیت را بررسی کنند وهر کجاودرهر صحنه،که فکر میکنند میتوانند موقعیت بهتروجدیدی خلق کنند،تئاتر را متوقف کرده وخودشان موقعیت جدید را بازی کنند.بسیار خرسند کننده است وقتی میتوانیم واقعیت را با زبان بدیع تائرشورایی تغییر بدهیم.در تئاتر شورایی تماشا بازیگر داریم یعنی تماشا کن نپذیر و برو تغییر بده.
تئاتر شورایی بامسئله سروکار داردوزبانی جدید برای احراز شان برابر انسان ها حتی اقشار حاشیه و بی صداست.
مردم در یک حاشیه امن به اسم تئاتر گرد هم می آیند.وبه اسم تئاتر آزمون و خطا میکنندودیگر در بیرون و صحنه واقعی اجتماع اشتباه نمیکنند.تماشگران هر کجا که احساس کنند میتوانند راه جدیدی خلق کنندو باعث تغییر وضعیت شوند دست بلند کرده و دوباره صحنه را از نو خلق میکنند.در جهانی که پر از مسئله است این احساس مسولیت بسیار مهم است وببیننده نمیتواند از خود سلب مسولیت کند.تک تک صحنه هایی که ما در زندگی خود از گذشته تا آینده با آن مواجه خواهیم بود قابل بازسازی و تجربه عملی موثر است. بیایید از همین جا شروع کنیم از خانه هایمان،محافل دوستانه،مساجد، مدارس،اداره ها،میادین،پارک ها و هر کجا فضای امنی پیدا کردیم راجع به مسائل و دغدغه هایمان گفتگو کنیم وبا کمک تئاتر شورایی به آزمون و خطا بپردازیم و فرصت تغییر و بهترشدن درزندگی واقعی را به خود ودیگران بدهیم.واین باعث میشود که کم کم یک شهروند مسئول نه منفعل پدید میاید که هر چیزی را به راحتی نمیپذیردودست از دموکراسی انفعالی میکشد واحساس یک شهروند واقعی را دارا میشود.